Vejetaryen beslenme nedir?
Vejeteryan ve vegan tanımını deşifre etmenin en kolay yolu, her beslenme şeklinde yer alan yiyeceklere bakmaktır. Örneğin, bir vejeteryan, beslenme şeklini büyük ölçüde bitki bazlı gıdalardan oluşturur. Et, balık ve kümes hayvanlarını ise tüketmeyi reddeder, diyor Fresh n' Lean ‘in danışmanı. Bununla birlikte, belirli hayvansal ürünleri içeren vejetaryen beslenmenin farklı versiyonları da vardır.
Dört ana vejeteryan türü vardır: lakto ovo vejetaryenler (yumurta ve süt ürünleri tüketen ancak et, balık veya kümes hayvanları tüketmeyenler), lakto vejetaryenler (süt ürünleri yiyen ve et ve yumurtadan uzak duranlar), ovo vejetaryenler (yumurta yiyen, ancak süt ürünleri değil) ve veganlar, yani herhangi bir hayvansal veya hayvansal ürün tüketmeyen vejeteryanlar, diye açıklanıyor.
Balık, yumurta ve süt ürünlerini içeren pesatarian beslenme ve ara sıra et, balık, kümes hayvanları ve diğer hayvansal ürünleri içeren esnek diyet gibi vejetaryen temelli diyetler de vardır.
Vegan beslenme nedir?
Vegan beslenme ise tamamen bitki bazlıdır. Başka bir deyişle, vegan beslenme tüm et, kümes hayvanları, balık, süt ürünleri, yumurta ve diğer hayvansal ürünleri yememeyi kapsar. Bunun yerine, vegan beslenenler ise genellikle protein için tempeh, tofu ve edamame gibi soya ürünlerinin yanı sıra sebzeler, meyveler, tahıllar, kabuklu yemişler, tohumlar ve bu bileşenlerden yapılan ürünleri tüketirler.
Vejetaryen beslenme şekillerinde olduğu gibi, vegan beslenme şeklinin de farklı versiyonları vardır. Örneğin, raw( çiğ) veganlar, yalnızca çok düşük sıcaklıklarda ısıtılan çiğ veya minimum düzeyde işlenmiş bitki bazlı yiyecekleri tüketmektedirler.
Öte yandan, whole-food (tam gıda) veganları, büyük oranda tüm gıda kaynaklı besinleri tüketirler ve ilave şekerler gibi rafine gıdaları sofralarından uzak tutarlar.
Veganlık sadece bir beslenme şekli değildir; bu aynı zamanda bir yaşam tarzıdır. Birçok kişi genel sağlıklarını iyileştirmenin bir yolu olarak vegan beslenmeye geçiş yaparken, diğerlerinin etik ve çevresel nedenlerle vegan olmayı seçtiği görülmektedir.
Pek çok vegan, ürünlerin nasıl yapıldığı veya bir ürünün üretiminin veya kullanımının nihayetinde çevreyi nasıl etkileyeceği gibi etik konularla da ilgilenir. Moda (deri, kürk vb.), güzellik (hayvanlar üzerinde test edilen ürünler) ve hatta mobilya ve kilim gibi ev ürünleri de dikkate alırlar.
Vegan veya Vejeteryan Beslenme Şeklini Nasıl Uygularsınız ve Doğru Beslendiğinizden Nasıl Emin Olursunuz?
Herhangi bir diyet veya yemek planında olduğu gibi, belirli yiyecekleri kesmeniz veya kısıtlamanız, otomatik olarak sağlıklı beslendiğiniz anlamına gelmez.
Örneğin, hem vejeteryanların hem de veganların diyetlerindeki demir ve B12 vitamini miktarının bilincinde olmaları gerekmektedir. Yemeklerinize mercimek, pazı, soya fasulyesi ve susam tohumu gibi yiyecekler eklemek demir alımınızı artırırken, besleyici maya ve krimini mantarları mükemmel bitki bazlı B12 kaynaklarıdır. Ispanak özellikle veganlar için harika bir seçenektir çünkü protein, demir ve ayrıca demir emilimine yardımcı olan C vitamini içermektedir.
Besinlerin emilimi olduça önemlidir, yani kuşkonmaz gibi sindirime yardımcı olacak lif açısından zengin gıdaların yanı sıra lahana turşusu gibi sağlıklı bir bağırsağı teşvik eden fermente ürünleri sofralarınızda bolca yer vermelisiniz. Bununla birlikte, vejetaryen ve vegan beslenmeleri, basmakalıp hepçil beslenmeden çok daha fazla lif içerme eğiliminde olduğundan, şişkinliğe de sebep olabilir.
Peki hangisi daha sağlıklı? Vegan mı Vejetaryen mi?
Belirli beslenme şekillerine nasıl tepki verdiğinizi etkileyen farklı genetik yapı, sindirim sistemi ve stres etkenleri herkes için farklıdır ve herkese uyan tek bir yemek planı diye bir şey yoktur. Bu nedenle, bir arkadaşınız için katı bir vegan beslenme işe yarayabilirken, sizin vücudunuz biraz daha çok yönlülüğe ihtiyaç duyabilir.
Bununla birlikte, vejetaryen veya vegan beslenme şekliniz ne kadar sağlıklı olduğunun değerlendirilmesi, nihayetinde günlük olarak yaptığınız yiyecek seçimlerine bağlı olacaktır.
Vejetayen veya vegan bir beslenme şeklini benimserseniz, daha düşük ölüm riski taşır ve kanser, kalp gibi hastalıkları büyük oranda önlemiş olursunuz. Bol miktarda işlenmiş gıda tüketiyor ve beslenmenize dikkat etmiyorsanız potansiyel olarak beslenme eksikliği riski altında olabilirsiniz aynı zamanda bu durum diğer bütün beslenme şekilleri için de geçerlidir.
Sonuç olarak, vejetaryen veya vegan bir beslenme şekline geçiş yapmakla ilgileniyorsanız, vücudunuz için hangi yemek planının en iyi olduğu konusunda doktorunuzla konuşun. Minimum düzeyde işlenmiş gıdaları tüketmemeye odaklanın, vücudunuza neyin girdiğine dikkat edin ve her şeyi ölçülü olarak tüketmeyi unutmayın.