Son senelerde sıkça duyduğumuz eliminasyon diyeti aslında oldukça uzun zamandır kullanılan bir arındırma ve entolerans belirleme sistemi. Özellikle Fonksiyonel Tıp doktorlarının tedavi protokollerinde kullandıkları ilk adım.
Eliminasyon diyeti kişinin beslenme programından belirli alerjenleri çıkarması ile yapılıyor. Genellikle süreç üç hafta kadar sürüyor ve bu süre bittikten sonra her üç günde bir beslenmeden çıkartılmış olan bir alerjen tekrardan deneniyor. Örneğin üç hafta boyunca tüketilmeyen glüten içeren gıdalar dördüncü hafta tekrardan deneniyor ve bedenin verdiği tepkiler takip ediliyor. Olumsuz bir tepki görüldüğü taktirde o gıda grubuna kişinin entoleransı olduğu belirlenmiş oluyor.
Genellikle en basit eliminasyon diyetinde beş ana alerjen beslenmeden çıkartılıyor; glüten, hayvansal süt ürünleri, işlenmiş şeker, soya ve mısır. Bazı durumlarda bu listeye yumurta, baklagiller, ve hatta domates, patlıcan, biber ve patates dahi eklenebiliyor.
Eliminasyon diyetini başarılı bir şekilde tamamlamak için belirlenen alerjen gıdalardan hiçbir şekilde hiçbir miktar yenmemesi gerekiyor. Yani ‘yarım dilim ekmekten ne olacak?’ demek yok! Dolayısıyla organize olmadığınız taktirde devamlılığı da oldukça zor.
İşte bu diyeti başarılı bir şekilde yapabilmenin 5 püf noktası.
-
Diyete başlamadan önce hangi gıda gruplarını beslenmenizden çıkartacağınıza karar vermeniz önemli.
-
Alışveriş yaparken, aldığınız paketli ürünlerin ‘içindekiler’ bölümünü okumayı adet edinin. Bu gıdaların hangi yiyeceklerde ve hazır ürünlerde olduğunu tespit etmeniz lazım. Örneğin bazen ketçap, hardal ve mayonez gibi hazır gıdalar glüten içerebiliyor. Hiç aklınıza gelmeyecek yerlerde mısır nişastası, soya yağı veya süt ürünü olabiliyor.
-
Diyete başlamadan önce bir haftalık menü ve alışveriş listesi yapmak işinizi çok daha kolaylaştıracaktır.
-
Yine diyete başlamadan bir gün önce kendinize mutfakta 3-4 saat ayırıp haftanın hazırlıklarını yapmanızı öneririz. Mesela bir tavuğu haşlamak, buz dolabında yemeye hazır muhafaza etmek. Brokoli, karnabahar gibi sebzeleri buharda pişirip cam kaplarda buzdolabına yerleştirmek. Maydanoz, dereotu, yeşil soğan, kıvırcık, roka, pazı, ıspanak gibi yeşil yapraklıları yıkamak, iyice kurutmak ve kullanmaya hazır bir şekilde dolaba yerleştirmek. Yumurta haşlayıp dolaba koymak. Bir iki çeşit zeytinyağlı sebze pişirmek. Haşladığınız tavuktan elde ettiğiniz tavuk suyu ile bir çorba pişirip buzdolabında tutmak. Bu tip hazırlıklar acıktığınız anda program dışı yiyeceklerden uzak durabilmeyi çok daha kolay kılacak.
-
Kaliteli ve yeterli uyku her zaman için önemli bir konu olsa da özellikle eliminasyon diyeti yaparken her akşam en az 7-9 saat uyumanız ertesi günü beslenme programınıza sadık kalmanıza büyük ölçüde destek olacaktır. Uykusuzluğun tetiklediği en olumsuz şeylerden biri şeker ve karbonhidrat isteği.
Eliminasyon diyeti hiç denemediyseniz uygun bir zamanda yapın deriz. Çoğu zaman ilk hafta da bile birçok kişi migren, eklem ağrıları, şişkinlik, uyku bozukluları ve sinüs sorunlarından kurtulduklarını görüyor.
Bu arada... Eliminasyon diyeti yaparken size destek olacak iki şey daha:
-
Daily Ritual Bars. Her an her yerde yanınızda bulundurabilirsiniz.
-
Aslı Osma Kender’in 33 Gün Diyeti adlı kitabı Eliminasyon Diyeti’ni detaylı olarak hem anlatıyor, hem de uygulamanıza yardımcı oluyor.